07-1 ๋ค์ํ ๋ณด์กฐ๊ธฐ์ต์ฅ์น
ํ๋ ๋์คํฌ
์๊ธฐ์ ์ธ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์ฅํ๋ ๋ณด์กฐ๊ธฐ์ต์ฅ์น์ด๋ฉฐ, ๋์ฉ๋ ์ ์ฅ ์ฅ์น๊ฐ ํ์ํ ์์ ์ด๋ ์๋ฒ์ค์ ์ฃผ๋ก ์ฐ์ธ๋ค.
- ํ๋ ๋์คํฌ์ ๋ด๋ถ์ ์ค์ง์ ์ผ๋ก ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ์ ์ฅ๋๋ ๊ณณ์ ์๋ ๊ทธ๋ฆผ ์ ๋๊ทธ๋ ์ํ์ผ๋ก, ํ๋ํฐ(plater)๋ผ๊ณ ํ๋ค. ํ๋ํฐ๋ ์๊ธฐ ๋ฌผ์ง๋ก ๋ฎ์ฌ ์์ด ์๋ง์ N๊ทน๊ณผ S๊ทน์ ์ ์ฅํ๋ฉฐ 0๊ณผ 1์ ์ญํ ์ ์ํ.
- ์คํ๋ค(spindle)์ ํ๋ํฐ๋ฅผ ํ์ ์ํค๋ ์ญํ ์ ์ํ.
- ํค๋(head)๋ ํ๋ํฐ ์์์ ๋ฏธ์ธํ๊ฒ ๋ ์๋ ์ฑ๋ก ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฝ๊ณ ์ฐ๋, ๋ง์น ๋ฐ๋๊ฐ์ด ์๊ธด ๋ถํ.
- ๋์คํฌ ์(disk arm)์ด ํค๋๋ฅผ ์ด๋์ํค๋ ์ญํ ์ ์ํ.
- ํ๋ํฐ๋ ํธ๋(track)๊ณผ ์นํฐ(sector)๋ผ๋ ๋จ์๋ก ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์ฅ.
- ํ๋ํฐ๋ฅผ ์ฌ๋ฌ ๋์ฌ์์ผ๋ก ๋๋์์ ๋, ๊ทธ ์ค ํ๋์ ์์ด ํธ๋.
- ํธ๋์ ํผ์ ์กฐ๊ฐ ์ฒ๋ผ ๋๋์ด ์ง ๊ฒ์ ์นํฐ๋ผ๊ณ ํ๋ฉฐ, ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก 512๋ฐ์ดํธ์ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ค.
- ์ฌ๋ฌ ๊ฒน์ ํ๋ํฐ ์์์ ๊ฐ์ ํธ๋์ด ์์นํ ๊ณณ์ ๋ชจ์ ์ฐ๊ฒฐํ ๋ ผ๋ฆฌ์ ๋จ์๋ฅผ ์ค๋ฆฐ๋(cylinder)๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅธ๋ค.
- ์ฐ์๋ ์ ๋ณด๋ ๋ณดํต ํ ์ค๋ฆฐ๋์ ๊ธฐ๋ก๋๋๋ฐ, ์ด๋ ๋์คํฌ ์์ ์์ง์ด์ง ์๊ณ ๋ ๋ฐ๋ก ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ๊ทผํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
๋ฐ์ดํฐ ์ ๊ทผ ๊ณผ์
ํ์ ์๊ฐ
ํ์ ์๊ฐ(seek time)์ ์ ๊ทผํ๋ ค๋ ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ์ ์ฅ๋ ํธ๋๊น์ง ํค๋๋ฅผ ์ด๋์ํค๋ ์๊ฐ.
ํ์ ์ง์ฐ
ํ์ ์ง์ฐ(rotational latency)์ ํค๋๊ฐ ์๋ ๊ณณ์ผ๋ก ํ๋ํฐ๋ฅผ ํ์ ์ํค๋ ์๊ฐ.
์ ์ก ์๊ฐ
์ ์ก ์๊ฐ(transfer time)์ ํ๋ ๋์คํฌ์ ์ปดํจํฐ ๊ฐ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์กํ๋ ์๊ฐ.
์ปดํจํฐ์ ์๊ฐ
ํ๋์ ๋ฉ๋ชจ๋ฆฌ
์ ๊ธฐ์ ์ผ๋ก ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฝ๊ณ ์ธ ์ ์๋ ๋ฐ๋์ฒด ๊ธฐ๋ฐ์ ์ ์ฅ ์ฅ์น์ด๋ฉฐ, USB๋ฉ๋ชจ๋ฆฌ, SD์นด๋, SSD์ ๊ฐ์ ๋ณด์กฐ๊ธฐ์ต์ฅ์น ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ฃผ๊ธฐ์ต์ฅ์น ์ค ํ๋์ธ ROM์๋ ์ฌ์ฉ๋๋ฏ๋ก, ๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ ์ ์์ ํ ์์ ํ๋์ ๋ฉ๋ชจ๋ฆฌ๊ฐ ๋ด์ฅ๋์ด ์๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค.
- ํ๋์ ๋ฉ๋ชจ๋ฆฌ์์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์ฅํ๋ ๊ฐ์ฅ ์์ ๋จ์๋ ์ (cell)
- ์ ์ด ๋ชจ์ฌ MB, GB, TB ์ฉ๋์ ๊ฐ๋ ์ ์ฅ ์ฅ์น๊ฐ ๋๋ค.
- ํ๋์ ์ ์ ๋ช ๋นํธ๋ฅผ ์ ์ฅํ๋ ์ง์ ๋ฐ๋ผ ํ๋์ ๋ฉ๋ชจ๋ฆฌ๋ฅผ SLC, MLC, TLC, QLC ํ์ ์ผ๋ก ๋๋จ.
SLC ํ์ (Single Level Cell)
- ํ ์ ์ 1๋นํธ์ฉ ์ ์ฅ.
- MLC, TLC ํ์ ์ ๋นํด ๋นํธ์ ๋น ๋ฅธ ์ ์ถ๋ ฅ์ด ๊ฐ๋ฅ.
- MLC, TLC ํ์ ๋ณด๋ค ์๋ช ๋ ๊ธธ์ด ์๋ง์์ ์์ญ๋ง ๋ฒ ๊ฐ๊น์ด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฐ๊ณ ์ง์ฐ๊ณ ๋ฅผ ๋ฐ๋ณตํ ์ ์๋ค.
- ํ์ง๋ง SLC ํ์ ์ ์ฉ๋ ๋๋น ๊ฐ๊ฒฉ์ด ๋๋ค.
- ๋ฐ๋ผ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฝ๊ณ ์ฐ๊ธฐ๊ฐ ๋งค์ฐ ๋ง์ด ๋ฐ๋ณต๋๋ฉฐ ๊ณ ์ฑ๋ฅ์ ๋น ๋ฅธ ์ ์ฅ ์ฅ์น๊ฐ ํ์ํ ๊ฒฝ์ฐ์ ์ฌ์ฉ.
MLC ํ์ (Multiple Level Cell)
- ํ ์ ์ 2๋นํธ์ฉ ์ ์ฅ.
- SLC ํ์ ๋ณด๋ค ์๋ช ์ ๋จ์ด์ง์ง๋ง, ํ ์ ์ 2๋นํธ์ฉ ์ ์ฅํ ์ ์๋ค๋ ์ ์์ SLC ํ์ ๋ณด๋ค ๋์ฉ๋ํ์ ์ ๋ฆฌ.
- ๋ฐ๋ผ์ SLC ํ์ ๋ณด๋ค ์ฉ๋ ๋๋น ๊ฐ๊ฒฉ์ด ์ ๋ ด.
TLC ํ์ (Triple Level Cell)
- ํ ์ ์ 3๋นํธ์ฉ ์ ์ฅ.
- SLC, MLC ํ์ ๋ณด๋ค ์๋ช ๊ณผ ์๋๊ฐ ๋จ์ด์ง์ง๋ง ๋์ฉ๋ํ ํ๊ธฐ ์ ๋ฆฌํ๋ฏ๋ก ์ฉ๋ ๋๋น ๊ฐ๊ฒฉ์ด ์ ๋ ดํ๋ค.
- ์ ๋ค์ด ๋ชจ์ฌ ๋ง๋ค์ด์ง ๋จ์๋ฅผ ํ์ด์ง(page)
- ํ์ด์ง๊ฐ ๋ชจ์ฌ ๋ง๋ค์ด์ง ๋จ์๋ฅผ ๋ธ๋ก(block)
- ๋ธ๋ก์ด ๋ชจ์ฌ ๋ง๋ค์ด์ง ๋จ์๋ฅผ ํ๋ ์ธ(plane)
- ํ๋ ์ธ์ด ๋ชจ์ฌ ๋ง๋ค์ด์ง ๋จ์๋ฅผ ๋ค์ด(die)
07-2 RAID์ ์ ์์ ์ข ๋ฅ
RAID์ ์ ์
RAID(Redundant Array of Independent Disks)๋ ์ฃผ๋ก ํ๋ ๋์คํฌ์ SSD๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ธฐ์ ๋ก, ๋ฐ์ดํฐ์ ์์ ์ฑ ํน์ ๋์ ์ฑ๋ฅ์ ์ํด ์ฌ๋ฌ ๊ฐ์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ๋ณด์กฐ๊ธฐ์ต์ฅ์น๋ฅผ ๋ง์น ํ๋์ ๋ ผ๋ฆฌ์ ๋ณด์กฐ๊ธฐ์ต์ฅ์น์ฒ๋ผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ธฐ์ ์ ์๋ฏธ.
RAID์ ์ข ๋ฅ
RAID ๊ตฌ์ฑ ๋ฐฉ๋ฒ์ RAID ๋ ๋ฒจ์ด๋ผ ํํํ๋๋ฐ, ๋ํ์ ์ผ๋ก RAID 0, RAID 1, RAID 2, RAID 3, RAID 4, RAID 5, RAID 6์ด ์๊ณ ,
๊ทธ๋ก๋ถํฐ ํ์๋ RAID 10, RAID 50 ๋ฑ์ด ์๋ค.
RAID 0
- ์ฌ๋ฌ ๊ฐ์ ๋ณด์กฐ๊ธฐ์ต์ฅ์น์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋จ์ํ ๋๋์ด ์ ์ฅํ๋ ๊ตฌ์ฑ ๋ฐฉ์
- ์ค๋ฌด๋ฌ์ฒ๋ผ ๋ถ์ฐ๋์ด ์ ์ฅ๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์คํธ๋ผ์ (stripe)์ด๋ผ ํ๊ณ , ๋ถ์ฐํ์ฌ ์ ์ฅํ๋ ๊ฒ์ ์คํธ๋ผ์ดํ(striping)์ด๋ผ ํจ.
- ์๋์ ๊ฐ์ด ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ๋ถ์ฐ๋์ด ์ ์ฅ๋๋ฉด, ์ ์ฅ๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฝ๊ณ ์ฐ๋ ์๋๊ฐ ๋นจ๋ผ์ง.
- ๋ฐ๋ผ์ 4TB ์ ์ฅ ์ฅ์น ํ ๊ฐ๋ฅผ ์ฝ๊ณ ์ฐ๋ ์๋๋ณด๋ค RAID 0๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ 1TB ์ ์ฅ ์ฅ์น 4๊ฐ์ ์๋๊ฐ ์ด๋ก ์ 4๋ฐฐ ๋น ๋ฆ.
- ๋จ, RAID 0์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ํ๋ ๋์คํฌ ์ค ํ๋์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ์๊ธด๋ค๋ฉด ๋ค๋ฅธ ๋ชจ๋ ํ๋ ๋์คํฌ์ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ฝ๋๋ฐ ๋ฌธ์ ๊ฐ ์๊ธธ ์ ์์ด ์ ์ฅ๋ ์ ๋ณด๊ฐ ์์ ํ์ง ์๋ค๋ ๋จ์ ์ด ์๋ค.
- ์ด๋ฅผ ๊ทน๋ณตํ๊ธฐ ์ํด ๋ฑ์ฅํ ๊ฒ์ด RAID 1
RAID 1
- ๋ณต์ฌ๋ณธ์ ๋ง๋๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๋ฏธ๋ฌ๋ง์ด๋ผ๊ณ ๋ ํจ.
- ์๋์ ๊ฐ์ด ์๋ณธ๊ณผ ๋ฐฑ์ (๋ณต์ฌ๋ณธ)์ ๋ง๋ค๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ณต๊ตฌ๊ฐ ๋งค์ฐ ๊ฐ๋จํ๋ค๋ ์ฅ์ ์ด ์๋ค.
- ํ์ง๋ง ์ฌ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ ์ฉ๋์ด ์ ์ด์ง๋ ๋จ์ ์ด ์๋ค.
RAID 4
- ๋ณต์ฌ๋ณธ์ ๋ง๋๋ ๋์ '์ค๋ฅ๋ฅผ ๊ฒ์ถํ๊ณ ๋ณต๊ตฌํ๊ธฐ ์ํ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ์ฅํ ์ฅ์น'(ํจ๋ฆฌํฐ ๋นํธ)๋ฅผ ๋๋ ๊ตฌ์ฑ ๋ฐฉ์.
- ํจ๋ฆฌํฐ๋ฅผ ์ ์ฅํ ์ฅ์น๋ฅผ ์ด์ฉํด ๋ค๋ฅธ ์ฅ์น๋ค์ ์ค๋ฅ๋ฅผ ๊ฒ์ถํ๊ณ , ์ค๋ฅ๊ฐ ์๋ค๋ฉด ๋ณต๊ตฌ.
- ํ์ง๋ง ์ด๋ค ์๋ก์ด ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ์ ์ฅ๋ ๋๋ง๋ค ํจ๋ฆฌํฐ๋ฅผ ์ ์ฅํ๋ ๋์คํฌ์๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฐ๊ฒ ๋๋ฏ๋ก ํจ๋ฆฌํฐ๋ฅผ ์ ์ฅํ๋ ์ฅ์น์ ๋ณ๋ชฉ ํ์์ด ๋ฐ์ํ๋ค๋ ๋จ์ ์ด ์๋ค.
RAID 5
- ํจ๋ฆฌํฐ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ถ์ฐํ์ฌ ์ ์ฅํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก RAID 4์ ๋ณ๋ชฉ ํ์ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด์.
RAID 6
- ๊ตฌ์ฑ์ ๊ธฐ๋ณธ์ ์ผ๋ก RAID 5์ ๊ฐ์ผ๋, ์๋ก ๋ค๋ฅธ ๋ ๊ฐ์ ํจ๋ฆฌํฐ๋ฅผ ๋๋ ๋ฐฉ์.
- ์ค๋ฅ๋ฅผ ๊ฒ์ถํ๊ณ ๋ณต๊ตฌํ ์ ์๋ ์๋จ์ด ๋ ๊ฐ๊ฐ ๋์ด RAID 4, RAID 5๋ณด๋ค ์์ ํ ๊ตฌ์ฑ.
- ํ์ง๋ง ์๋ก์ด ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ์ฅํ ๋๋ง๋ค ํจ๊ป ์ ์ฅํ ํจ๋ฆฌํฐ๊ฐ ๋ ๊ฐ์ด๋ฏ๋ก, ์ฐ๊ธฐ ์๋๊ฐ ๋๋ฆฌ๋ค๋ ๋จ์ ์ด ์๋ค.
- ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ฅ ์๋๋ฅผ ์กฐ๊ธ ํฌ์ํ๋๋ผ๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋์ฑ ์์ ํ๊ฒ ๋ณด๊ดํ๊ณ ์ถ์ ๋ ์ฌ์ฉํ๋ ๋ฐฉ์.
'๐ฅ๏ธ CS > ๐ป ์ด์์ฒด์ ' ์นดํ ๊ณ ๋ฆฌ์ ๋ค๋ฅธ ๊ธ
[CS] ํผ๊ณต์ปด์ด Chapter 11. CPU ์ค์ผ์ค๋ง (0) | 2024.08.14 |
---|---|
[CS] ํผ๊ณต์ปด์ด Chapter 10. ํ๋ก์ธ์ค์ ์ค๋ ๋ (0) | 2024.08.12 |
[CS] ํผ๊ณต์ปด์ด Chapter 9. ์ด์์ฒด์ ์์ํ๊ธฐ (0) | 2024.08.09 |
[CS] ํผ๊ณต์ปด์ด Chapter 8. ์ ์ถ๋ ฅ์ฅ์น (0) | 2024.08.07 |
[CS] ํผ๊ณต์ปด์ด Chpater 5. CPU ์ฑ๋ฅ ํฅ์ ๊ธฐ๋ฒ (1) | 2024.08.05 |